Zboża takie jak pszenica, jęczmień czy żyto znalazły zastosowanie w kulinariach już przed wiekami i do dziś w tej kwestii wiodą prym. Jednak nie wszyscy mogą korzystać z ich dobrodziejstw. Czasem jest to świadoma rezygnacja ze spożywania glutenu, a czasem konieczność.
Niemniej warto poszukać godnych, a może i lepszych zamienników.
Jednym z odpowiedników zbóż jest amarantus, który bywa nazywany zbożem XXI wieku. Jednak co do poprawności tej nazwy zdania są podzielone. Część osób nazywa amarantus zbożem, druga część pseudozbożem.
Jednak kwestia nazewnictwa nie jest aż tak istotna. Ważne, aby być świadomym, że amarantus to roślina, której pełna nazwa to szarłat wyniosły.
Czym jest amarantus? Jakie są jego właściwości i zastosowanie?
Czytajcie dalej.
Czym jest amarantus?
Amarantus, którego inna nazwa to szarłat wyniosły, to jedna z najstarszych roślin uprawnych na świecie. Na terenach Ameryki Północnej i Ameryki Południowej uprawiana była już 4000 lat przed naszą erą. Cieszył się dużym poważaniem u Azteków, Majów oraz Inków. Była to dla nich jedna z najważniejszych roślin uprawnych na równi z kukurydzą i fasolą.
Jednak z biegiem czasu i przez wydarzenia historyczne amarantus stał się rośliną zapomnianą, która na dobre wróciła do łask dopiero w latach 70 XX wieku. Współcześnie roślinę tę można spotkać niemal wszędzie. Jest ona uprawiana Ameryce, Azji, Afryce i Europie, w tym również w Polsce.
Ze względu na swoje dobroczynne właściwości amarantus jest w centrum zainteresowania wielu naukowców. Szarłat należy do grupy cudownych roślin określanych mianem super foods.
Jakie składniki odżywcze znajdziemy w amarantusie?
Nasiona amarantusa są bogatym źródłem składników odżywczych. Zawierają one duże ilości wapnia, fosforu, magnezu i potasu. Wystarczy zjeść zaledwie 100 gramów nasion szarłatu wyniosłego, aby pokryć jedną trzecią swojego dziennego zapotrzebowania na wapń.
Amarantus zawiera również sporą dawkę żelaza. Ilość tego minerału w amarantusie jest wyższa niż w każdej innej roślinie. Szarłat zawiera także dużo białka. Jest go więcej niż nawet w mleku. Dodatkowo, ten rodzaj białka jest łatwo przyswajany przez nasz organizm.

Amarantus na zdrowe kości
W przypadku amarantusa użytek znajdują nie tylko nasiona, ale niemal cała roślina. Liście szarłatu posiadają niebywale wysoką zawartość składników mineralnych i witaminy K. Ich regularne spożywanie pozwala na zmniejszenie ryzyka wystąpienia osteoporozy w podeszłym wieku. Jednak dawka wapnia obecna w liściach amarantusa przyda się również dzieciom.
Nasiona szarłatu na zdrowe serce
Błonnik, który znajduje się w amarantusie przyczynia się do czegoś więcej niż jedynie wsparcia procesów trawienia. Pomaga on również uregulować poziom cholesterolu. Błonnik sprawia, że poziom złego cholesterolu ulega zmniejszeniu, podczas gdy poziom dobrego cholesterolu zwiększa się.
Pozytywny wpływ na układ krążenia ma także witamina K oraz potas. Regulują one ciśnienie krwi i zmniejszają ryzyko powstania miażdżycy.
Ponadto, zawarte w amarantusie fitosterole roślinne, flawonoidy, witamina C oraz rutyna wzmacniają ścianki naczyń krwionośnych i uszczelniają je. W ten sposób możemy uniknąć wytworzenia się żylaków, a jeśli już je mamy to być może uda nam się ich pozbyć.
Amarantus na dobre widzenie
Ponownie będzie mowa o liściach amarantusa. Są one bogate także w karotenoidy (między innymi beta karoten) i w witaminę A. Obie te substancje przyczyniają się do poprawy naszego wzroku i stanu oczu.
Zarówno karotenoidy, jak i witamina A są substancjami antyoksydującymi, dzięki czemu niwelują one ryzyko wystąpienia zwyrodnienia plamki żółtej oka, a nawet mogą okazać się całkiem dobrym wsparciem przy rozwijającej się zaćmie.
Jednak powyższe składniki będą przydatne nie tylko dla osób starszych czy z chorobami oczu, ale także dla tych, których oczy ulegają przemęczeniu wskutek wielogodzinnej pracy przy komputerze.
Szarłat jako wsparcie dla odpowiedniej kondycji włosów
Wspominaliśmy o tym, że amarantus to istna skarbnica aminokwasów?
Jeśli nie to robimy to właśnie teraz.
W szarłacie wyniosłym znajduje się lizyna, która jest rzadkim i niezwykle cennym dla naszego organizmu aminokwasem. Niestety, ale nasz organizm nie potrafi go samodzielnie wyprodukować.
Lizyna ma bardzo dobry wpływ na kondycję i wygląd zewnętrzny włosów. Regularne spożywanie produktów z lizyną zapobiega wypadaniu włosów oraz zmniejsza możliwość wystąpienia łysienia.
Jednak w tym przypadku nie musimy amarantusa wyłącznie jeść. Dobrym rozwiązaniem będzie wyciśnięcie soku z liści szarłatu i stosowanie go jako wcierki.

Zastosowanie kulinarne amarantusa
Najczęściej spotykanymi formami szarłatu na rynku są:
- mąka amarantusowa,
- popping, czyli nasiona ekspandowane,
- nasiona.
Mąka amarantusowa posiada charakterystyczny, lekko orzechowy aromat dzięki czemu nada charakteru wielu wypiekom. Dodawanie chociażby odrobiny tej mąki sprawia, że wypiek zyska dłuższy okres przydatności do spożycia. Mąka z amarantusa pozwala wyeliminować również sztuczne spulchniacze i dodatki. Jest ona idealnym rozwiązaniem dla osób z celiakią, czyli nietolerancją glutenu.
Mąka amarantusowa nadaje się do wytwarzania makaronów, pieczywa, ciast, zup, a nawet sałatek. Nie można pominąć wypróbowania mąki amarantusowej do zrobienia domowych ciasteczek, zwanych amarantuskami.
Popping, czyli prażone nasiona amarantusa tworzą zestaw idealny z jogurtem, kefirem bądź mlekiem. Z powodzeniem można nimi zastąpić płatki śniadaniowe.
Nie przetworzone nasiona amarantusa można wykorzystywać jako element wielu różnorodnych potraw. Po odpowiednim przetworzeniu możemy zrobić z nich cuda takie jak wegańskie masło z amarantusa, majonez czy mleko amarantusowe.
Producenci
Nasiona amarantusa lub produkty spożywcze zawierające w składzie szarłat znajdziemy u firm takich jak Agnex, Allos, Bio Food, Bio Planet, BioLife, Denver Food, Eko Wital, Ekoprodukt, Fresano, Horeca, Kubara, NaturAvena, Olvita, Primavika, Sante, Targroch czy Vivio.
Ceny
Ceny ziaren amarantusa wahają się od około 4 złotych do około 40 złotych. Ostateczny koszt nasion ekspandowanych zależy od gramatury opakowania oraz uprawy z jakiej pochodzi szarłat (uprawa ekologiczna).
Zobaczcie jak zrobić domowe babeczki z amarantusem:
Czy próbowaliście już nasion szarłatu? Do czego Waszym zdaniem nadają się one najlepiej?
Dajcie znać w komentarzach.